Özet
Etik tartışmaları beraberinde getiren biyometrik teknolojiler son yılların vazgeçilmez ve sürekli geliştirilmeye devam eden dijital teknolojilerindendir. Bu teknolojilerin birincil hedefleri güvenlik kontrolünü sağlamaya çalışmaktır. Bu sebeplerle geliştirilen teknolojik donanımlar özellikle kamusal alanların, hükümet binalarının ve özel şirketlerin vazgeçilmezleri konumuna yerleşmiştir.
Dijital kameralar, sensörler ve geliştirilen çeşitli yazılımlar yoluyla yüz tanımaya dayalı geliştirilen güvenlik önlemleri hedeflerine, kişileri kayıt altına alan görsel veri bankaları oluşturmak gibi yan hedeflerinde zamanla eklemlenmeye başladığı görülmektedir. Bu tür hedefler beraberinde bazı noktalarda distopik bir geleceğe de işaret etmektedir. Bu algılayışın yarattığı endişe duygusu ise; çeşitli sanatçı ve tasarımcılar tarafından geliştirilen sanatsal reaksiyonlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Gözetlenmeye ve arşivlenmeye karşı, makine görme algoritmalarını
karıştırmayı amaçlayan teknikler geliştirmeyi hedef güden tasarımcılar muhalif bir dil de yaratmış görünmektedirler. Muhalif olan bu eylemler diğer yandan yazılım şirketleri için kendiliğinden oluşan bir geri bildirim niteliği de barındırmaktadır. Böylece yazılım şirketleri oluşan sistem açıklarını tespit etmek için bu projeleri kendi avantajlarına çevirmektedir. Bu bağlamda çalışma kapsamında gözetlenmeye karşı sanatçı ve tasarımcılar tarafından geliştirilen çeşitli beden, yüz boyama teknikleri, saç, makyaj ve aksesuar kullanımına dayalı tasarımlar gibi disiplinlerarası formda karşımıza çıkan sanatsal çalışmalar örneklendirilmeye çalışılacaktır. Sonuç olarak güvenlik gibi olumlu, diğer yandan ise mahremiyetin ihlali gibi son derece olumsuz yerden okunan bu teknolojiler sanatsal örnekler üzerinden gelişen zıt tartışmalarla ele alınacaktır.
Referanslar
BİYOMETRİ TARİHÇESİ. (2020). Erişim adresi: https://www.bio-ser.com.tr/post/biyometri-tarih%- C3%A7esi. (Erişim tarihi: 22.07.2022)
GEORGES, V.,CORBİN, G. & A. COURTINE, J.J. (2013). Bedenin Tarihi-3 Bakıştaki Değişim 20. Yüzyıl. (Çev. Saadet Özen). Yapı Kredi Yayınları. İstanbul
GÜZEL TURHAN, C. CEYHAN, E. B. SAĞIROĞLU, Ş. (2015). Biyometrik Sistemlerde Güvenlik Üzerine Bir İnceleme. VIII.Bilgi Güvenliği ve Kriptoloji Konferansı. Haziran 2015. s:2. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/303999868_Biyometrik_Sistemlerde_Guvenlik_Uzerine_Bir_Inceleme. (Erişim tarihi: 20.07.2022)
HİTTİ, N. (2020). Sara Sallam’s Orwell Jewellery Thwarts İnvasive Tracking Technology. Dezeen Magazine. Erişim Adresi: https://www.dezeen.com/2020/06/11/anti-tracking-technology-surveillance-jewellery-sara-sallam-orwell/ (Erişim tarihi: 02.10.2022)
RAVİV, S. (2020). The Secret History of Facial Recognition. Erişim adresi: https://www.wired.com/story/secret-history-facial-recognition/.
Sanatçının Web Sayfası. Facial Weaponization Suite. Erişim Adresi: https://zachblas.info/works/facial-weaponization-suite/
THE HİSTORY OF BİOMETRİCS. (2020). Erişim adresi: https://recfaces.com/articles/history-of-biometrics (Erişim tarihi: 25.09.2022)
THE HİSTORY OF FİNGERPRİNTS. (Güncellenme 26 August 2022). Erişim adresi: http://onin.com/fp/fphistory.html. (Erişim tarihi: 10.08.2022)
TWEMLOW, A. (Tarihsiz). Dodging and Dazzling: Responses to Mass Surveillance. Erişim adresi: https:// worksthatwork.com/7/dodging-and-dazzling-responses-to-mass-surveillance. (Erişim tarihi: 25.09.2022)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2023 Holistence Publications