Supplementary Files
Anahtar Kelimeler
Trompe-L'œil
Jean Nouvel
Mimarlık
Nasıl Atıf Yapılır
Özet
Mimarlık ve felsefe ara kesitinde büyük bir öneme sahip olduğu düşülen Jean Baudrillard, söylemleri ve kavramları ile adından sıkça söz ettirmektedir. Birçok disiplinle ilişkili olan çalışmaları da birbiriyle etkileşim içerisindedir. Gerçeğin kaybolduğu ve hipergerçekliğin yaşandığı bir evrende yanılsamalar üzerinden söylemleri de bulunmaktadır. Yanılsamalar olarak söz ettiği trompe-l'œil kavramı gerçekçi görünen bir optik yanılsama olarak özellikle resim alanında kullanılan bir tekniktir. Baudrillard’ın gerçek diye üretilen trompe-l'œil olarak anlatmak istediği var olmayanın var olma durumu ile ilgili algı karmaşası yaratılmasıdır. Bu bağlamda trompe-l'œil tekniğini sıklıkla kullandığı düşünülen ve Baudrillard ile mimarlık disiplininden etkileşim içerisinde olan mimar Jean Nouvel üzerine tartışılması gereksinimi duyulmuştur. Çalışmanın amacı göz yanılsama tekniği olan trompe-l'œil ile Nouvel mimarlığı üzerinden mimarlık alanında kullanımını değerlendirmektir. Ayrıca mimarlıkta yaratılmak istenen algı için trompe-l'œil tekniğinin kullanımını örnekle aktarmaktır. Çalışmanın örneklemi Jean Nouvel’in yapılarında oluşmaktadır. Çalışma kapsamındaki yapılar Jean Nouvel’in yapıları anlattığı metinler üzerinden ele alınmıştır. Çünkü mimarın tasarıma dair düşüncelerini doğrudan edinmek ve net bilgi edinerek irdelemelerde bulunulması gerekmektedir. Nouvel’in tasarımlarından seçilen örnekler doğal ışık ve cam yüzey kullanılarak trompe-l'œil olduğu düşünülenlerden seçilmiştir. Sonuç olarak Nouvel’in tasarımlarında doğal ışık ve cam yüzeylerin önemli olduğu; Cartier Vakfı yapısının doğrudan bir trompe-l’œil uygulaması olduğu söylenebilir.
Referanslar
ADANIR, O. (2004). Baudrillard’ın Simülasyon Kuramı Üzerine Notlar ve Söyleşiler, 2. Baskı, İzmir: Dokuz Eylül Yayınları.
AKÇAY, A. A. (2015). Resimde Gerçeklik ve Aldatma, Trompo I’oeil ve Fotogerçekçilik. Uluslararası Sanat Sempozyumu / “Sanat, Gerçeklik ve Paradoks”, Muğla, ss. 29-39.
BARRETT, T. (2022). Sanat Üretimi – Form ve Anlam. Çev. Ebru Berrin Alpay, İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
BAUDRILLARD, J. (2019). Kusursuz Cinayet. Çev. Necmettin Sevil, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
BAUDRILLARD, J. (2017). Simülakrlar ve Simülasyon. Çev. Oğuz Adanır, 11. Baskı, Ankara: Doğu-Batı Yayınları.
BAUDRILLARD, J. (2013). Vérité ou radicalité de l’architecture suivi de y-a-t-il un pacte de l’architecture, Paris: Sens ve Tonka.
BAUDRILLARD, J. (2009). Gösterge Ekonomi Politiği Hakkında Bir Eleştiri, Çev. O. Adanır ve A. Bilgin, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
BAUDRILLARD, J. (1977). The Trompe-L’oeil. Documents de Travail et pré-publications, Centro Internazionale di Semiotica e di Linguistica, 62 Series F, Universita di Urbino, Italia.
BAUDRILLARD, J. ve Nouvel, J. (2011). Tekil Nesneler: Mimarlık ve Felsefe, Çev. Aziz Ufuk Kılıç, İstanbul: YEM Yayınları.
BOUMAN, O., & VAN TOORN, R. (1994). Tomorrow can take care of itself: a conversation with Jean Nouvel. In The invisible in architecture, London: Academy Editions, Ernst & Sohn, pp. 312-325.
DEMIRKOL, H. (2010). Jean Nuvel’in Çok Katmanlı Mimarisi Üzerinden Bir Kapalı Bahçe Değerlendirmesi. Art-e Sanat Dergisi, 3(5), 1-16.
EBERT-SCHIFFERER, S. (2002). Trompe l’Oeil: The Underestimated Trick.’ In Deceptions and Illusions. Ed. Sybille Ebert-Schifferer. Washington, DC: National Gallery of Art, pp. 17-39.
IHRINGOVÁ, K. (2021). Trompe lʼoeil and Bullshit—The Problem of the Truth of Realistic Depictions. Estetyka i Krytyka, 63(4), 191-205.
İMARABE. (2024). Instıtut Du Monde Arabe: Architecture. https://www.imarabe.org/en/architecture
İNAN, D. (2008). 2008 Pritzker Mimarlık Ödülü Jean Nouvel’in. Mimarlık Dergisi, 341.
İSMAILOĞLU, S. (2021). Jean Baudrillard’da Mekân Gerçekliği. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Trabzon.
İSMAILOĞLU, S., & BEŞGEN, A. (2019). Replacing Architecture Over Remake Concept: Simulacra Spaces as Design Reality and Representation. LIVENARCH VI, 46-58.
JEAN NOUVEL. (2024a). Biographie. http://www.jeannouvel.com/jean-nouvel/
JEAN NOUVEL. (2024b). Cartier Foundation for Contemporary Art and Cartier Headquarters. http://www.jeannouvel.com/en/projects/fondation-cartier-2/
JEAN NOUVEL. (2024c). National Museum of Qatar. http://www.jeannouvel.com/en/projects/museenational-du-qatar/
JEAN NOUVEL. (2024d). Louvre Abu Dhabi. http://www.jeannouvel.com/en/projects/louvre-aboudhabi-3/
KAYA, Y. (2021). Sanatta Trompe L’oeil Tartışmaları: William M. Da-Vis’in “Bir Tablo Arkası” ve Andy Warhol’un “Brillo Kutusu” Örneklerİ. The Journal of Academic Social Science, 8(111), 351-367.
LANE, R. J. (2008). Jean Baudrillard. Routledge, London.
LITTLE, S. (2016). …izmler-Sanatı Anlamak, 5. Baskı, İstanbul: YEM Yayın- 121, 34.
MAINE, B. (1991). Late Nineteenth-Century Trompe L’Oeil and Other Performances of the Real. Prospects, 16, 281-295.
MASCOLO, O. (2018). The Hague. Ateliers Jean Nouvel completes the new European Patent Office [online]. https://www.domusweb.it/en/architecture/2018/06/29/the-hague-ateliers-jeannouvel-completes-the-new-european-patent-office.html, [10/02/2024].
NOUVEL, J. (1994). Jean Nouvel 1987-1994, El Croquis, Architectural Magazine, Madrid, 65/66.
NOUVEL, J. (1996). Interview by Yoshio Futagawa, A.D.A. Edita, Tokyo, 66.
OCVIRK, O. G., Stinson, R.E., Wigg, P.R., Bone, R.O., Cayton, D.L. (2013). Sanatın Temelleri Teori ve Uygulama, İzmir: Karakalem Kitabevi Yayınları.
PARK, S. Y. (2022). Characteristics of Simulacra in Elements of Trompe-l’oeil as Seen in Cubist Painting: A Focused Review of Works by Braque. The Journal of Aesthetics and Science of Art, 66, 256-276.
RILEY, T. (1995). “Cartier Foundation for Contemporary Art”. Light construction. The Museum of Modern Art. New York, pp. 54-59.
SOMERVILLE, K. (2020). Trompe l’oeil: The Art of Deception. The Missouri Review, 43(4), 141-159.
SÖNMEZ, M. (2011). Çağdaş Mimarlıkta Cephe/Yüzey Kavramı Tartışmaları. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
SÖZEN, M. ve Tanyeli, U. (2014). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
TRINCAL, A. (2009). Jean Nouvel et ses ateliers. Le Journal de l’École de Paris du management, (4), 39-44.
WADE, N. J., & Hughes, P. (1999). Fooling the eyes: trompe l’oeil and reverse perspective. Perception, 28(9), 1115-1119.
YILMAZ, S. (2022). Trompe l’oeil Tekniği ile Doğa Estetiğine Öykünen Seramik Ağaçlar. Sanat Tarihi Dergisi, 31(1), 1-21
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2024 Holistence Publications