ARAP-İSRAİL SORUNU ve BÖLGESEL YANSIMALARI
Özet Görüntüleme: 179
/ 
PDF İndirme: 1133
DOI:
https://doi.org/10.26809/joa.2018548623Özet
Arap-İsrail sorunu, Birleşmiş Milletler’in Filistin’i taksim kararının ardından 1948’de kurulan İsrail devletine karşı Arap ülkelerinin savaş açmasıyla başlamış görünmekle birlikte, temeli 1917’de Balfour Deklarasyonu’yla Filistin’de bir “Yahudi milli yurdu” kurmayı taahhüt eden İngiltere’nin Birinci Dünya Savaşı sonrasındaki Ortadoğu politikalarına dayanmaktadır.
Filistin sorununun ilk evresi, Yahudilerin Yahudi milli yurdunu kurma, Arapların da bunu engelleme mücadelesi etrafında 1948’e kadar sürmüş ve İsrail devletinin kurulmasıyla neticelenmiştir. 1948’den sonraki evre ise İsrail ile Arap devletleri arasındaki savaşlar ve sonuç getirmeyen barış girişimleriyle şekillenmiştir.
Arap-İsrail sorunu; 1948, 1967 ve 1973’te üç büyük savaşa, Filistin ve Arap topraklarının işgaline, yurtlarını kaybeden Filistinlilerin mülteci durumuna düşmesine yol açmış, bölgede kamplaşmalar yaratmış, silahlanmayı arttırmış, radikalizmi güçlendirmiş, büyük güçlerin bölgeyi nüfuz alanlarına bölmesine zemin hazırlamıştır.
Bu çalışmada, Arap-İsrail sorununun temellerinin ve barışçı çözüme ulaşılamamasının nedenlerinin ortaya konması amaçlanmakta ve 1917’den günümüze kadarki tarihi süreç, uluslararası ve bölgesel arka plan da dikkate alınmak suretiyle incelenmektedir.
Anahtar Kelimeler: İsrail, Filistin, Ortadoğu, Balfour Deklarasyonu
İndirmeler
Referanslar
Arı, T., 2007, “Filistin’de Kalıcı Barış Mümkün mü?”, Akademik Orta Doğu, 2 (1), 11-34.
Armaoğlu, F., Filistin Meselesi ve Arap-İsrail Savaşları (1948-1988), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara.
Armaoğlu, F., 1991, 20.Yüzyıl Siyasi Tarihi, Cilt:I 1914-1980, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara.
Aruri, N.H., 1972, Jordan: A Study in Political Development (1921-1965), Martinus Nijhoff, The Hague.
Best, A., Jussi, M.H., Joseph, A.M., Kirsten, E.S., 2012, 20. Yüzyılın Uluslararası Tarihi (Çev. Taciser Ulaş Belge), Siyasal Kitabevi, Ankara.
Byman, D., 2011, “Israel’s Pessimistic View of the Arab Spring”, The Washington Quarterly, 34 (3).
Deeb, M., 2013, Syria, Iran, and Hezbollah: The Unholy Alliance and its War on Lebanon, Hoover Institution Press, Stanford.
Dessi, A., 2012, “Israel and Palestinians After the Arab Spring: No Time for Peace”, Instituto Affari Internazionali, IAI Working Papers 12/16-May 2012, pubblicazioni.iai.it/pdf/DocIAI/iaiwp1216.pdf
Cleveland, W.L., 2015, Modern Ortadoğu Tarihi (Çev. Mehmet Harmancı), Agora Kitaplığı, İstanbul.
Elpeleg, Z., 1993, The Grand Mufti: Haj Amin Al-Hussaini, Founder of the Palestinian National Movement, Psychology Press.
Fahreddin, M. ve Çalışkan, K., 2000, “Yeni İntifada ve Filistin Sorununun Kısa Tarihi”, Birikim, (140): 20-35.
Jones, C., 2010, “Introduction”, Jones, C. ve Catignani, S. (Eds.), Israel and Hezbollah: An Asymmetric Conflict in Historical and Comparative Perspective, Routledge.
Khalaf, I., 1991, Politics in Palestine: Arab Factionalism and Social Disintegration, 1939-1948, State University of New York Press, New York.
Khalidi, R., 2006, The Iron Cage: The Story of the Palestinian Struggle for Statehood, Beacon Press, Boston.
Khouri, F.J., 1985, The Arab-Israeli Dilemma, Syracuse University Press, New York.
Kimmerling, B. ve Migdal, J.S., 2003, The Palestinian People: A History, Harvard University Press, Cambridge.
Köprülü, N., 2009, “Arabizmden Teritoryal Kimliğe Geçiş: 1989 Sonrası Ürdün’de Kimlik Politikaları ve Demokratikleş(eme)me Çabaları”, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (41): 195-214.
Kumaraswamy, P.R., 2009, The A to Z of the Arab-Israeli Conflict, Scarecrow Press, Maryland.
Kürkçüoğlu, Ö., 1982, Osmanlı Devleti’ne Karşı Arap Bağımsızlık Hareketi (1908-1918), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara.
Lewis, B., 2015, Ortadoğu-İki Bin Yıllık Ortadoğu Tarihi (Çev.Selen Y. Kölay), Arkadaş Yayınevi, Ankara.
Rabinovich, I. ve Brun, I., 2017, Israel Facing a New Middle East: In Search of a National Security Strategy, Hoover Institution Press, Stanford.
Sayigh, Y., 1997, Armed Struggle and the Search for State: The Palestinian National Movement, 1949-1993, Clarendon Press, Oxford,
Shemesh, M., 1996, The Palestinian Entity 1959-1974, Arab Politics and the PLO, Frank Cass, London.
Shlaim, A., 2007, Lion of Jordan. The Life of King Hussein in War and Peace, Penguin Books, London.
Susser, A., 1994, “Jordan, the PLO and the Palestine Question”, Nevo, J. ve Pappé, I. (Eds.), Jordan in the Middle East 1948-1988, The Making of a Pivotal State, Frank Cass, 212-228.
Yeşilyurt, N., 2013, “Orta Doğu’yla İlişkiler”, Oran, B. (Ed.), Türk Dış Politikası-Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar (Cilt III. 2001-2012), İletişim Yayınları, Ankara, 401-462.
Yılmaz Şahin, T., 2016, Uluslararası Politikada Orta Doğu, Barış Kitap, Ankara.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Yazarlar, makale Journal of Awareness’de yayınlanmak üzere kabul edildiğinde.makalenin içeriğindeki tüm telif haklarını, Rating Academy Ar-Ge Yazılım Yayıncılık Eğitim Danışmanlık ve Organizasyon Ticaret Ltd. Şti’ne devrederler. Yazarlar, patent hakları gibi telif hakkı dışındaki tüm mülkiyet haklarını saklı tutar.
Bu makalede yazar olarak listelenen herkes çalışmaya önemli, doğrudan, entelektüel katkılar yapmış olmalı ve bunun için kamu sorumluluğu almalıdır.
Bu makale daha once yayınlanmamış ve başka dergilerde yayınlanmak üzere gönderilmemiştir.
