Yazmacılık: Eko-Teknolojik ve etik bir kültürel miras

Özet

Yazmacılık, Türkiye’nin somut olmayan kültürel mirasının özgün bir parçası olup, doğal malzemelerle üretilen ve doğa temelli motiflerle şekillenen köklü bir zanaat formudur. Geleneksel üretim tekniklerinin sürdürülebilirlik ve doğayla uyum açısından yeniden değerlendirilmeye başlandığı günümüzde, yazmacılık da eko-teknolojik ve etik bir sanat pratiği olarak önem kazanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, yazmacılığın ekolojik sanatla kurabileceği ilişkileri etik, kültürel ve teknolojik boyutlarıyla tartışmaktır. Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun yazmacılığı sanatsal üretime taşıyan çalışmaları ile Müge Akçakoca ve Müge Caferoğlu’nun güncel sanat pratikleri bu bağlamda örneklendirilmiştir. Akçakoca, yazmacılığı vegan bir perspektifle ele alarak hayvan özgürlüğünü savunan üretimler gerçekleştirirken; Caferoğlu, yazmacılığı soyu tükenmekte olan hayvan türlerine dikkat çeken üretimleriyle, ekolojik farkındalık yaratmaya yönelik bir ifade aracı olarak değerlendirmektedir. Eko-eleştirel bir yaklaşım doğrultusunda yapılan değerlendirmede, yazmacılığın hem geleneksel hem de güncel üretim biçimleriyle doğayla uyumlu, etik temelli bir sanat dili kurmaya elverişli olduğu ortaya konmuştur. Bu çalışmayla, yazmacılığın güncel sanat pratikleri içinde ekolojik ve etik bir üretim modeli olarak nasıl yeniden işlevselleştirilebileceği ortaya konmaya çalışılmıştır.