Analogdan - dijitale: Tipografinin ekrana aktarma sürecinde değişen okuma mekaniği
Özet Görüntüleme: 15
/ 
PDF İndirme: 0
DOI:
https://doi.org/10.31566/arts.2658Anahtar Kelimeler:
Tipografi- Dijital Tipografi- Okunabilirlik- Web Tipografisi- Okuma MekaniğiÖzet
Bu makale tipografinin tarihsel gelişimi ve teknolojik dönüşümüne odaklanmaktadır. Araştırma; tipografinin analog çağdan dijital çağa geçişte okuma mekaniği üzerindeki etkilerini incelerken yazının başlangıcından günümüzün dijital ekran okuma alışkanlıklarına kadar gelişimini ayrıntılı olarak incelemektedir. Özellikle Gutenberg'in matbaayı icat etmesiyle başlayan devrim niteliğindeki gelişmeler, yazıyı taşınabilir hale getirerek yazılı kültürün yaygınlaşmasını sağlamıştır. Dijitalleşmeyle birlikte yazı tiplerinin ekranlara uyarlanması, okunabilirlik ve tipografik tasarımda önemli değişikliklere yol açmıştır. Yazar, dijital ekran okuma mekaniğinin okuyucular üzerindeki fiziksel ve psikolojik etkilerini tartışmakta; göz hareketleri, okuma hızları ve algısal süreçler üzerindeki teknolojik faktörleri vurgulamaktadır. Ayrıca çalışmada ekran boyutu, çözünürlük ve yazı tiplerinin dijital platformlara uyarlanması konularına da değinmektedir. Makale hem geleneksel hem de dijital okuma mekaniği arasındaki farkları karşılaştırmakta ve dijital çağda tipografinin geleceği hakkında önemli gözlemlerde bulunmaktadır.
İndirmeler
Referanslar
AMBROSE, G., & HARRİS, P. (2012). Tipografinin Temelleri. Ömür Matbaacılık.
BECER, E. (2011). İletişim ve Grafik Tasarım. Ankara. Dost Kitabevi.
BİLİRDÖNMEZ, K. (2020). Tipografide renk ve rengin kullanımı. Journal of Humanities and Tourism Research, 10(4), 863–883. https://doi.org/10.14230/johut915
CARTER, R., DAY, B., MEGGS, P. B., MAXA, S., & SANDERS, M. (2015). Typographic design: Form and communication (6th ed.). Library of Congress Cataloging in Publication Data. (ISBN 978-1-118-71576-5).
FELICI, J. (2012). The Complete Manual of Typography: A Guide to Setting Perfect Type, Second Edition. Berkeley, CA: Peachpit.
GRAN EKSTRAND, A. C., NILSSON BENFATTO, M., & ÖQVIST SEIMYR, G. (2021). Screening for reading difficulties: Comparing eye tracking outcomes to neuropsychological assessments. Frontiers in Education https://doi.org/10.3389/feduc.2021.643232
GÜNEŞ, F. (2016). Kâğıttan Ekrana Okuma Alanındaki Gelişmeler. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 1–18. https://doi.org/10.14686/buefad.v5i1.5000155474
HAYTA, P., SESLİ, Y., & OKTAV, M. (2023). Basım teknolojilerinde çözünürlük kavramı. Avrasya Terim Dergisi.
İSTEK, R. (2004). Görsel İletişimde Tipografi. Pusula Yayıncılık ve İletişim.
KETENCİ, H. F., & BİLGİLİ, C. (2006). Yongaların 10000 Yıllık Gizemli Dansı Görsel İletişim & Grafik Tasarımı. İstanbul. Beta Basım.
KURTCU, F. (2021). Tipografinin sınırlarını zorlamak: Emigre dergisi. SDÜ ART-E Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi ISSN 1308-2698.
LUPTON, E. (2004). Thinking with Type. Princeton Architectural Press. New York.
LUPTON, E. (2014). Type on Screen: A Guide for Designers, Developers, Writers, and Students. Princeton Architectural Press.
MANGEN, A., WALGERMO, B. R., VE BRØNNİCK, K. (2013). Reading linear texts on paper versus computer screen: Effects on reading comprehension. International Journal of Educational Research, 58, 61–68. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2012.12.002
MAZLUM, F.S. (2006). Masaüstü Yayıncılık Tasarım ve Basım Teknolojisine Giriş. Ankara. Gazi Kitapevi.
MEGGS, F. B., & PURVIS, A. W. (2006). Meggs’ History of Graphic Design (4th ed.). John Wiley & Sons, Inc.
MENOZZI, M., LANG, F., NÄPFLIN, U., ZELLER, C., & KRUEGER, H. (2001). CRT versus LCD: Effects of refresh rate, display technology and background luminance in visual performance. Displays, 22(3), 79–85. https://doi.org/10.1016/S0141-9382(01)00054-3
MYRBERG, C., & WIBERG, N. (2015). Screen vs. paper: What is the difference for reading and learning? Insights, 28(2), 49–54.
SPIEKERMANN, E. (2022). Find Out How Type Works. In Stealing Sheep (4th ed.). The Other Collection. Crocetta del Montello, Italy. (ISBN: 978-3-949164-03-3).
STAPLES, L. (2000). Typography and the screen: A technical chronology of digital typography, 1984–1997. Design Issues, 16(3), 19–34. https://www.jstor.org/stable/1511813
TEZ, Z. (2008). Kâğıdın ve Matbaanın Kültürel Tarihi. Doruk Yayınları.
WILLEN, B., & STRALS, N. (2009). Lettering & Type: Creating Letters and Designing Typefaces. New York. Princeton Architectural Press.
Ek Dosyalar
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Holistence Publications
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Yazarlar, makale Journal of Arts'ta yayınlanmak üzere kabul edildiğinde. makalenin içeriğindeki tüm telif haklarını, Rating Academy Ar-Ge Yazılım Yayıncılık Eğitim Danışmanlık ve Organizasyon Ticaret Ltd. Şti’ne devrederler. Yazarlar, patent hakları gibi telif hakkı dışındaki tüm mülkiyet haklarını saklı tutar.
Bu makalede yazar olarak listelenen herkes çalışmaya önemli, doğrudan, entelektüel katkılar yapmış olmalı ve bunun için kamu sorumluluğu almalıdır.
Bu makale daha once yayınlanmamış ve başka dergilerde yayınlanmak üzere gönderilmemiştir.
