Supplementary Files
Anahtar Kelimeler
Aidiyetsizlik
Mekâna Özgü Sanat
İç Mekân
Dış Mekân
Nasıl Atıf Yapılır
Özet
Bireyin yaşadığı mekânla ve içinde bulunduğu toplumla ilişki kurması anlamına gelen ait olma duygusu, temel bir ihtiyaçtır. Ait olma ihtiyacını gideremeyen birey, aidiyetsizlik duygusunu; dışlanma, yabancılaşma gibi etkilerle deneyimleyerek toplumdan soyutlanmaktadır. Ait olamama duygusu, aidiyet konusunun problem olarak algılanmasının temelini oluşturur. Bu sebeple bu iki kavram birbirleri ile ilişkili olarak ele alınmıştır. Aidiyet kavramı; sosyoloji, psikoloji ve felsefe gibi disiplinlerin temel meseleleri arasındadır, sanat alanına da çeşitli dönemlerde konu olmuştur. Ait olma veya ait olamama durumlarının mekânlar ile ilişkili olmaları sebebiyle sanat alanına dair yapılan araştırmalar, mekân olgusunu ön planda tutan eserler ile sınırlandırılarak, seçilen eserler mekâna özgü sanat kapsamında incelenmişlerdir. Mekâna özgü sanat kapsamında incelenen eserler, yer için ve yer hakkında olma özelliğini taşırlar. Bu özellik, eserlerin galeri mekânları dışında; ev, sokak gibi gündelik yaşam alanı olarak nitelendirilen mekânlarda üretilmelerine sebep olmuştur. Eserlerin yaşam alanlarında üretilmeleri veya kamusal alan olarak nitelendirilen bölgelere yerleştirilmeleri, eserlerin kendilerine ait yer edindiklerini göstermektedir. Bu durum bireyin yer edinme çabası ile özdeşleşmektedir. Belirlenen eserleri üreten sanatçılar farklı ülkelerden, farklı uyruklara sahip sanatçılardır. Farklı ülkelerden çeşitli sanatçıların konuyu ele alması, meselenin her bireyi ilgilendiren, temel bir ihtiyaç olduğunu gösterir niteliktedir. Seçilen tüm eserler ev kavramı ile ilgilidir. Bazı sanatçılar kendi yaşadığı ev üzerinden aidiyet ilişkisini sorgularken, bazı sanatçılar konuyu göçmenlik meselesi doğrultusunda işleyerek ortaya koymuşlardır. Aidiyet meselesi genellikle göçmenlik meselesi olarak görülmektedir. Çalışmada söz konusu kavram, bireyin varoluşsal bir ihtiyacı olarak açıklanarak, konu hakkında üretilen eserlerin iç mekân ve dış mekân formlarında nasıl şekillendiği tartışılmıştır.
Referanslar
ARUOBA, O. (2017). Yürüme. İstanbul: Metis Yayınları, 10.Basım, ISBN-13: 978-975-342-009-9.
BACHELARD, G. (2018). Mekânın Poetikası. Çevirmen: A. Tümertekin. İstanbul: İthaki Yayınları, 5.Baskı, ISBN: 978-605-375-336-0.
BARLAS, M. (2020). Çağdaş Sanatın Hayalet Mekânları: Tekinsizlik ve Ev İlişkisi Üzerine Sanat Pratikleri. Yedi Sanat Tasarım ve Bilim Dergisi. 24, 13-27.
BAUDRİLLARD, J. (2020). Nesneler Sistemi. Çevirenler: O.Adanır ve A.Favaro. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 3.Basım, ISBN: 978-625-7030-08-3.
BİLGİN, N. (2011). Eşya ve İnsan. İstanbul: Gündoğan Yayınları, 2.Basım, ISBN: 975-520-026-6.
BOYM, S. (2011). Ilya Kabakov: Sovyet Tuvaleti ve Ütopyalar Sarayı. Artist Actuel. Eylül-Ekim 2011, 70-78.
DAĞDEVİREN, O. (2017). Ait. İstanbul: Abaküs Kitap Yayın Dağıtım Hizmetleri, Birinci Baskı, ISBN: 978-605-9129-81-7.
DURMUŞ, İ. (2020). Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisinin Genç Bireylerin Yaşam Tarzları İle Girişimcilik Niyetleri Açısından İncelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (9), 1731-1749.
ERİKSON, E. H. (2019). İnsanın 8 Evresi. Çevirmen: G. Akkaya. İstanbul: Okuyan Us Yayın Eğitim Danışmanlık Tıbbi Malzeme ve Reklam Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti., 4. Basım, ISBN: 978-605-5134-58-7.
GÜNEŞ, A. (2018). Aile İle Bağlanma Aidiyet. İstanbul: Timaş Yayınlarrı, 7.Baskı, ISBN: 978-605-08-2267-0.
KURG, R.N. (2013). Aesthetic Consciousness of Site-Specific Art. South African Journal of Philosophy. 32 (4), 349-353.
LARİOS, P. (2017). Leandeer Schönweger. İçinde İyi Bir Komşu 15.İstanbul Bienali Kataloğu. Ed (ler): Ö. Albayrak, A. Iannacchione, S.K. Christensen ve E. Şerifoğlu. 302, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, ISBN: 978-605-5275-37-2.
MAALOUF, A. (2020). Ölümcül Kimlikler. Çevirmen: A. Bora. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 52.Baskı, ISBN: 978-975-08-0199-7.
MESCHEDE, F. (2008). Ayşe Erkmen Uçucu/Şimdi, Ed.: M. Haydaroğlu, Dizi Ed.: R. Block. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1.Baskı, ISBN: 978-975-08-1430-3.
POYRAZ, M. (2020). Giriş. İçinde Aidiyet, Göçmen ve Toplumsal Çeşitlilik. Derleyen: M. Poyraz. 9-18, Ankara: Ütopya Yayınevi, 1.Baskı, ISBN: 978-605-9378-82-6.
SATILMIŞ, D. (2009). “35,5” ya da Karşıyakalı Olmak: Kimlik Oluşumunda Aidiyet Ekseni. İçinde Kimlikler Lütfen - Türkiye Cumhuriyeti’nde Kültürel Kimlik Arayışı ve Temsili. Derleyen: G. Pultar. 337-348, Ankara: ODTÜ Yayıncılık, 1.Basım, ISBN: 978-9944-344-78-4.
PEREC, G. (2020). Mekân Feşmekân. Çevirmen: A.Erkay. İstanbul: Everest Yayınları, 2.Basım, ISBN: 978-605-185-132-7.
ROSE, J. (2017). Do Ho Suh [Çevrimiçi]. Artforum. https://www.artforum.com/interviews/do-ho-suh-discusses-rubbing-loving-66014 , [Erişim: 02/03/2021]
RUGG, J. (2010). Exploring Site-Specific Art. New York: I.B. Tauris & Co Ltd, ISBN: 978 1 84885 064 4.
SPURK, J. (2020). Göçmenler Karşısında: Önyargıarın Gücü ve Muhtemel Gelecekler. İçinde Aidiyet, Göçmen ve Toplumsal Çeşitlilik. Derleyen: M. Poyraz. 21-32, Ankara: Ütopya Yayınevi, 1.Baskı, ISBN: 978-605-9378-82-6.
SUNER, A. (2006). Hayalet Ev - Yeni Türk Sinemasında Aidiyet, Kimlik ve Bellek. İstanbul: Metis Yayınları, 1.Basım, ISBN: 975-342-558-9.
UYGUR, N. (1981). Yaşama Felsefesi. İstanbul: Çağdaş Yayınları.
YURTDAŞ, B. (2018). Aidiyet ve Ait Olma İhtiyacı [çevrimiçi]. Fihrist Kitap. http://fihristkitap.com/aidiyet-ve-ait-olma-ihtiyaci/#:~:text=Maslow'a%20(1987)%20g%C3%B6re,ve%20kimlik%20karma%C5%9Fas%C4%B1ndan%20ka%C3%A7ma%20e%C4%9Filimindedirler , [Erişim: 05/01/2021].
ŽIŽKA. T, DENISA, V. (2012). Site Specific – Looking For An-other. İçinde Art of Place Creation From Space. Eds: Tomáš Žižka ve Radoslava Schmelzová. 40-49. Praha: Nakladatelství Akademie múzických umění v Praze, ISBN: 978-80-7331-259-6.
(URL-1): https://www.tate.org.uk/art/art-terms/s/site-specific Erişim Tarihi: 05.03.2021.
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2021 Holistence Publications