Özet
Antik Yunan’da Platon’un “hakikat” üzerine düşünceleri ve çıkarımları doğrultusunda, hakikate yönelme çabası içinde olan ile olmayan kimseler arasında keskin bir çizgi çekilir. Bir tarafta zanaatkârlar, yani bir ideanın tezahürler dünyasındaki biçiminde ehli olan kimseler, diğer tarafta ise sanatçı olarak telaffuz edilen, idea - nesne bağlantısını tezahürler dünyasında yeniden oluşturanlar vardır. Sanatçıların yaptığı işin, kısacası sanatın tanımı bir “maske” (suret, drama denkleminde “şahıs”) ile ilişkilendirilebilir. Sanat ideası (maskenin ardındaki öz) değişmezken, görünümü (ön yüz) tezahürler dünyasında farklı biçimlerde/suretlerde ortaya çıkar. Aristoteles de dönemin hakikate ulaşma gayesinden uzak ve insani boyuta indirgenmiş eylemlerini mimesis (taklit) kavramı yardımıyla inceler. Kurulan bu bağlantı yoluyla, bir taklit sanatı olarak tanımlanan tiyatronun, Antik Yunan ve Rönesans, iki ayrı zaman dilimindeki işleyişi, taşıdığı idea ve yansıttığı biçimler bakımından karşılaştırıldığında, özde hiçbir değişime uğramadığı, biçimsel olarak ise farklılaştığı görülmektedir.
Referanslar
ARİSTOTELES (2012). Poetika, çev. İsmail Tunalı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
BURCKHARDT, J. J. (1928). The civilization of the Renaissance in Italy, Crows Nest: G. Allen & Unwin, ltd.
BROCKETT, O. G., & Bayramoǧlu, İ. (2000). Tiyatro Tarihi, Dost Kitabevi.
DOLEZEL, L. (2000). Heterocosmica: Fiction and possible worlds, JHU Press, 2000.
ERVINE, St. J. (1928). Introduction. Complete Works of William Shakespeare, London & Glosgow: Collins Clear Type Press.
ESSLIN, M. (1972). Theatre of the Absurd. Penguin books Limited.
FARRELL, J., & Puppa, P. (Eds.). (2006). A History of Italian Theatre, Cambridge: Cambridge University Press.
GOETHE, J. (1798). Einleitung in die Propyläen. Propyläen, I.
MANSFIELD, E. (2007). Too Beautiful To Picture: Zeuxis, Myth, and Mimesis, Minneapolis: University of Minnesota Press.
PLATON (2005). Devlet çev. C. Saraçoğlu & Veysel Atayman, İstanbul: Bordo-Siyah Yayınları.
PLINIUS (1961). Natural History, 9, 33-35, trans. H. Rackham, Cambridge: Harvard University Press.
POTOLSKY, M. (2006). Mimesis, New York, NY: Routledge.
THOMSON, J. A. K. (1915). The Greek Tradition: Essays in the Reconstruction of Ancient Thought, Crows Nest: G. Allen & Unwin Limited.
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2020 Holistence Publications