Milli Eğitim Bakanlığı taşra teşkilatında görev yapan şube müdürlerine uygulanan zorunlu rotasyonun yöneticilere ve eğitim-öğretime etkileri üzerine bir çalışma

Özet

Bu çalışma ile Millî Eğitim Bakanlığı taşra teşkilatında görev yapan il- ilçe yöneticilerinden şube müdürlerine uygulanan zorunlu rotasyonun yöneticiler ile eğitim-öğretime etkileri ortaya konularak, sorunlara ilişkin getirilen çözüm önerileri üzerinde durulmuştur. Bu amaç doğrultusunda, şube müdürlerinin rotasyon algılarının örgüt kültürü içerisinde etkilerinin; mevzuat hükümleri başta olmak üzere görev süresi, cinsiyet, coğrafi şartlar gibi demografik özellikler dikkate alınarak anlamlı farklılaşıp farklılaşmadığı araştırılmıştır. Şube müdürlerinin eğitim yönetici olarak rotasyona ilişkin algılarını incelemek amacıyla dört bölümden ve toplam 40 sorudan oluşan soru temelli değerlendirme çalışması hazırlanmış ve ülke genelinde il ve ilçe millî eğitim müdürlüklerinde görev yapan 303 şube müdürlerine uygulanmıştır. Çalışmada verilerin analizi SPSS 24.0 ile yapılmış, tüm soruların frekansları hesaplanmıştır. Bununla birlikte likert tipindeki sorular için ortalama puan da hesaplanmıştır. Çalışmada likert sorularına katılım düzeyinin demografik değişkenlere göre karşılaştırılması için, ANOVA ve Kruskal Wallis testi, t testi ve Mann-Whitney U testleri ile sorular arasındaki ilişkileri belirlemek için Pearson momentler çarpımı korelasyon testi de kullanılmıştır. Anket sorularının alt boyutlarının güvenirlikleri Cronbach Alfa değerleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucuna göre taşrada görev yapan şube müdürlerinin çoğu zorunlu yer değişikliği uygulamasını mevzuat açısından olumsuz değerlendirmiştir. Bunun en büyük nedeni ise zorunlu yer değişikliğinin yönetmelikte var olmasına rağmen sadece taşrada görev yapan şube müdürlerine uygulanmasıdır. Ayrıca şube müdürlerince uygulamada kullanılan hizmet bölgeleri ve hizmet sürelerinde adaletli bir dağılımın olmadığı, mazeret beyan ederek uygulama dışında kalan veya öncelik hakkı elde eden yöneticilerin diğer yöneticiler tarafından olumlu karşılanmadığı, tercihler alınırken belirli kriterler doğrultusunda hizmet bölgelerine yapılan atamaların uygun görülmediği sonucuna da ulaşılmıştır. Zorunlu yer değişikliğinin etkilerine bireysel olarak bakıldığında ise şube müdürleri, yer değiştirmenin her ne kadar kişisel ve kültürel yönden kendilerini geliştirmesine ve mesleki anlamda performanslarını artırmasına katkı sağladığını “kısmen düşünseler” de çoğunluğu ekonomik yük oluşturduğunu, aile ve sosyal hayatlarını olumsuz etkilediğini belirtmişlerdir.  Zorunlu yer değişikliğinin etkilerine kurumsal açıdan bakıldığında ise şube müdürleri rotasyonun kısmen kurumum işleyişine olumlu katkı sağladığı ve dinamizmi artırdığına katılsalar da kamu çalışanı olmanın verdiği sorumlulukla her yerde aynı hassasiyetle çalışılması gerektiğini düşündüklerinden “çoğunlukla” kuruma katkısının olmayacağını ifade etmişlerdir.

Bu çalışmada “bölge hizmetine bağlı yer değiştirme uygulaması” yerine “zorunlu yer değiştirme” veya “rotasyon” kavramları da kullanılmıştır.