Piero della Francesca ve Jan van Eyck’ın eserleri üzerinden Güney ve Kuzey Rönesansı’nın karşılaştırılması

Özet

İnsanın kendisini keşfetmesi ile başlayan ve Türkçeye “yeniden doğuş” olarak çevrilen XV. yüzyıl Rönesans döneminde, birçok alanda olduğu gibi sanatta da pek çok yenilik yaşanmıştır. Bu, Rönesans çağında ortaya konan sanat eserleri incelendiğinde net bir şekilde görülür. Özellikle, resimlerde dikkat çeken gerçeğe ulaşma isteği; perspektif, renk, ton ve espas gibi yöntemlerin kullanılmasıyla oluşturulan üç boyutlu mekân algısı ve figürün resmin odak noktası haline getirilmesi, bahsi geçen bu yeniliklere örnek verilebilir. Öte yandan, çalışmaların başlıca teması olan Hristiyan öğretisinin önemini kaybetmeye başlaması da dönemin önemli olaylarındandır. Böylece, Orta Çağ’ın kültürel ve sanatsal geleneğinden giderek uzaklaşmaya başlayan sanatçılar, yapıtlarını çok daha özgür bir ortamda, özgün bir tavırla sunmaya başlamışlardır. Ancak, süreç içerisinde Avrupa’nın güneyi ile kuzey kesimlerinde yaşayan sanatçıların eserlerinde, teknik ve üslupsal açıdan bazı ayırt edici özellikler belirmiştir. İki bölgenin resim sanatında beliren bu farklılıklar da dönemin, sanat tarihçileri tarafından Güney Rönesansı ve Kuzey Rönesansı olmak üzere iki başlık altında ele alınmasına yol açmıştır. Bu araştırma kapsamında da ilk olarak Rönesans dönemi ile birlikte Erken Rönesans sanatına değinilmiş, çalışmanın ilerleyen bölümlerinde ise Güney ve Kuzey Rönesansı’nın genel özellikleriyle beraber İtalyan sanatçı Piero della Francesca ile Flaman ressam Jan van Eyck’ın hayatları ve eserleri üzerinde durulmuştur. Makalenin son pasajında ise bu iki usta ismin yapıtları aracılığıyla, Güney Rönesansı ile Kuzey Rönesans sanatı karşılaştırılarak dönemin üslupsal farklılıkları irdelenmeye çalışılmıştır.