YENİLENEBİLİR ENERJİDE KAMU POLİTİKALARI VE TÜRKİYE

Turgay BERKSOY; Dilek AKBAŞ AKDOĞAN

doi:10.15637/jlecon.251

Yazarlar

Turgay BERKSOY Marmara Üniversitesi/TÜRKİYE
Dilek AKBAŞ AKDOĞAN Marmara Üniversitesi/TÜRKİYE

DOI:

https://doi.org/10.15637/jlecon.251

Anahtar Kelimeler:

Yenilenebilir Enerji- Kamu Politikaları- Devlet Desteği- Teşvik Mekenizması

Özet

Enerji talebinin fosil kökenli enerji kaynakları ile karşılanmasının çevre üzerindeki olumsuz etkileri günümüzde ciddi boyutlara ulaşmıştır. Fosil yakıtların yoğun bir şekilde kullanılması bir yandan küresel ısınma ve iklim değişimi gibi önemli çevresel sorunlara neden olurken diğer yandan da enerji arz güvenliği problemine sebep olmaktadır. Bu bağlamda dünyanın ekolojik dengesinin korunması ve enerji güvenliğinin sağlanması için birçok devlet yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmiştir.

Bu çalışmanın amacı, yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi ve kullanımının yaygınlaştırılması için yürütülen kamu politikalarını ve bu kapsamda uygulanan teşvik ve destek mekanizmalarını sistematik bir şekilde incelemek ve bu mekanizmaların etkilerini ve etkinliğini değerlendirmektir. Çalışmada Türkiye’nin yenilenebilir enerji politikası ve Türkiye’de politika aracı olarak kullanılan teşvik mekanizmaları açıklanmıştır. Çalışmanın ampirik kısmında teşvik mekanizmaları ile yenilenebilir enerji arasındaki ilişki panel veri teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada, 28 Avrupa Birliği üyesi ülke ile Türkiye için 1990-2015 yılları arası yıllık veriler kullanılmıştır. Sabit fiyat garantisi, kota yükümlüğü, ihale sistemi ve vergisel teşvikler olmak üzere dört teşvik mekanizması modele dahil edilmiştir. Ampirik sonuçlara göre, sadece sabit fiyat garantisi ve kota yükümlüğü teşvik mekanizmaları yenilenebilir enerji üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkiye sahiptir. Bu iki teşvik mekanizmalarından herhangi birinden gerçekleşecek bir artış yenilenebilir enerjide de bir artışa neden olacaktır.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

ADELAJA, S. ve HAILU, Y.G., 2008, Effects of Renewable Portfolio Standards and Other State Policies on Wind Industry Development in the U.S. Mimeo, Michigan State University.
AKAR, S. ve AKDOĞAN, D.A., 2016, Environmental and Economic Impacts of Wave Energy: Some Public Policy Recommendations for Implementation in Turkey, Erdoğdu M. M., Arun T. ve Ahmad I. H.(Ed.) Handbook of Research on Green Economic Development Initiatives and Strategies içinde, Hershey PA: IGI Global , 285-309.
APERGIS, N. ve PAYNE, E. J., 2010, Renewable Energy Consumption and Economic Growth: Evidence From A Panel of OECD Countries, Energy Policy, 38(1), 656-660.
BİRESSELİOĞLU, M.E. ve KARAİBRAHİMOĞLU, Y.Z., 2012, The Government Orientation and Use of Renewable Energy, Renewable Energy, 47, 29-37.
CARLEY, S., 2009, State Renewable Energy Electricity Policies: An Empirical Evaluation of Effectiveness, Energy Policy, 37, 3071-3081.
DELOITTLE, 2011, Yenilenebilirler İçin Yeni Hayat Yenilenebilir Enerji Politikaları ve Beklentiler, Enerji ve Doğal Kaynaklar Enstitüsü, https://pvpaneller.weebly.com/uploads/7/1/2/8/7128467/yenilenebilir_enerji_politikalar_trkiye.pdf [Erişim Tarihi: 22 Aralık 2017].
EC Legal Sources on Renewable Energy, http://www.res-legal.eu/home/ [Erişim Tarihi: 22 Ocak 2018].
EEA-European Environment Agency Briefing, 2004, Energy Subsides and Renewables, Copenhagen.
EPDK-T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, 2017, Elektrik Piyasası 2016 yılı Piyasa Gelişim Raporu, https://www.epdk.org.tr/Detay/DownloadDocument/1kqi0MSLYls= [Erişim Tarihi: 8 Mart 2018].
ESER, L.Y. ve POLAT, S., 2015, Elektrik Üretiminde Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımına Yönelik Teşvikler: Türkiye ve İskandinav Ülkeleri Uygulamaları, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 2, Ocak, 201-225.
ETKB-T.C.Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, 2016, Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı, www.eie.gov.tr/document/20180102M1_2018.pdf [Erişim Tarihi: 18 Eylül 2017].
FANG, Y., 2011, Economic Welfare Impacts From Renewable Energy Consumption: The Chine Experience. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 15(9), 5120-5128.
KETE, H., AYDIN, M.S. ve KAYA, H., 2017, Çevre Sorunları ile Mücadelede Maliye Politikaları, Journal of Life Economics, 4(2), 167-190.
IEA-International Energy Agency, 2018, Renewable Energy, http://www.iea.org/about/glossary/ [Erişim Tarihi: 22 Şubat 2018].
MARQUES C.A., FUINHAS, J.A. ve MANSO J.R.P., 2010, Motivations Driving Renewable Energy in European Countries: A panel Data Approach. Energy Policy, 38, 6877–6885.
MARQUES C.A. ve FUINHAS, J.A., 2011, Do Energy Efficiency Measures Promote the Use of Renewable Sources?, Environ Sci Pol. 14, 471–81.
MARQUES C.A. ve FUINHAS J.A., 2012, Is Renewable Energy Effective in Promoting Growth?. Energy Policy. 46, 434–442.
NICOLINI M. ve MASSIMO M., 2017, Are Renewable Energy Subsidies Effective? Evidence from Europe, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 74,412–423.
PAYNE, E.J., 2009, On the Dynamics of Energy Consumption and Output in the US, Applied Energy, 86 (4), 575-577.
REN21, 2017, Renewables 2017 Global Status Report. http://www.ren21.net/wp-content/uploads/2017/06/17-8399_GSR_2017_Full_Report_0621_Opt.pdf [Erişim Tarihi: 01.Şubat 2018].
SADORSKY P., 2009, Renewable Energy Consumption and Income in Emerging Economies, Energy Policy, 37, 4021–8.
SEZER, Y., 2012, Enerjide Yatırımcı ve Tüketici Fiyatlarının Vergi Boyutu, 14.Uluslararası Enerji Arenası, 24-25 Eylül, 1-62.
TEİAŞ-Türkiye Elektrik İletim A. Ş., 2017, Kurulu Güç, https://www.teias.gov.tr/tr/i-kurulu-guc [Erişim Tarihi: 03 Şubat 2018].
YEGM-Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü, 2014, Türkiye Ulusal Yenilenebilir Enerji Eylem Planı, http://www.eie.gov.tr/duyurular_haberler/document/Turkiye_Ulusal_Yenilenebilir_Enerji_Eylem_Plani.PDF [Erişim Tarihi: 12 Eylül 2017].
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) Yönetmeliği, 09.10.2016, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/02/20150225-7.htm
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Yerli Aksamın Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik, 24.06.2016. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/06/20160624-1.htm
YILMAZ, O. ve HOTUNLUOĞLU, H., 2015, Yenilenebilir Enerjiye Yönelik Teşvikler ve Türkiye, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 74-97.
5346 Sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına Dair Kanun, Kabul Tarihi: 10.5.2005, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/05/20050518-1.htm
5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu, Kabul Tarihi: 18/4/2007 http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/05/20070502-2.htm
6094 Sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Kabul Tarihi: 29.12.2010, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/01/20110108-3.htm
6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, Kabul Tarihi: 14.3.2013, www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6446.doc