Finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisi: İki aşamalı sistem GMM tahmincisinden kanıtlar

Rüya Ataklı Yavuz; Selahattin Bektaş

doi:10.15637/jlecon.2198

Yazarlar

Rüya Ataklı Yavuz Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi / Türkiye https://orcid.org/0000-0003-3147-333X
Selahattin Bektaş KTO Karatay Üniversitesi / Türkiye https://orcid.org/0000-0001-6285-8318

DOI:

https://doi.org/10.15637/jlecon.2198

Anahtar Kelimeler:

Finansal Gelişme- Ekonomik Büyüme- Panel Veri Analizi

Özet

Bu çalışma seçilmiş Asya ülkeleri ve Türki Cumhuriyetlerden oluşan 31 ülkenin 2010-2020 dönemindeki verileri yardımıyla finansal gelişme ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin ampirik olarak araştırılmasını amaçlamaktadır. Çalışmada bu amaç doğrultusunda dinamik panel veri analizi yönteminden faydalanılarak İki Aşamalı Sistem Genelleştirilmiş Momentler Tahmincisi kullanılmıştır. Ayrıca karşılaştırma olması açısından aynı model Fark Genelleştirilmiş Momentler Tahmincisi kullanılarak da tahmin edilmiştir. Her iki tahminciden elde edilen sonuçlar da karşılaştırma açısından çalışmada sunulmuştur. Çalışmanın ampirik modelinde ülkelerin gayri safi yurt içi hasıla büyüme oranı bağımlı değişken olmak üzere, M2 para arzı ve özel sektöre sağlanan krediler ise bağımsız değişken olmak üzere üç farklı değişken yer almıştır. İncelenen dönem aralığı için yapılan ampirik analizlerin bulgularına göre M2 para arzının ekonomik büyümeyi negatif etkilediği tespit edilirken, bağımlı değişkenin bir gecikmeli değerinin ve özel sektöre sağlanan kredilerin ise ekonomik büyümeyi pozitif etkilediği sonucuna varılmıştır.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Yazar Biyografisi

Rüya Ataklı Yavuz, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi / Türkiye

Assist. Prof. Dr.

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ/BİGA İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ/İKTİSAT BÖLÜMÜ/İKTİSAT POLİTİKASI ANABİLİM DALI

Referanslar

AGHELI, L. & HADIAN, G. (2017). Financial Development, Commercial Development, and Economic Growth in The Selected Emerging and The Middle Eastern Countries. International Journal of Economics and Financial Issues, 7(3): 362-370.

AĞAZADE, S. & KARAKAYA, A. (2019). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme: OECD Ülkeleri Örneğinde Panel Nedensellik Analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2): 471-484.

AK, M.Z. & İNAL, V. (2019). Yükselen Piyasa Ekonomilerinde Ticari Açıklık, Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme: Bir Panel Nedensellik Analizi. Ekoist: Journal of Econometrics and Statistics, 31:1-16.

ARELLANO, M. & BOND, S. (1991). Some Tests of Specification for Panel Data: Monte Carlo Evidence and An Application to Employment Equations. The Review of Economic Studies, 58(2):277-97. https://doi.org/10.2307/2297968

ARELLANO, M. & BOVER, O. (1995). Another Look at The Instrumental Variable Estimation of Error-Components Models. Journal of Econometrics, 68(1): 29-51. https://doi.org/10.1016/0304-4076(94)01642-D

ARIÇ, K. H. (2014). The Effects of Financial Development on Economic Growth in The European Union: A Panel Data Analysis. International Journal of Economic Practices and Theories, 4(4): 466-471.

AYDIN, M. K., AK, M. Z. & ALTUNTAŞ, N. (2013). Çevre ülkelerinde Finansal Gelişme ile Büyüme Arasındaki İlişki: Panel Veri Analizi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(2): 1-14.

AYDIN, M. K., AK, M. Z. & ALTUNTAŞ, N. (2014). “Finansal Gelişmenin Büyümeye Etkisi: Türkiye Özelinde Nedensellik Analizi”. Maliye Dergisi, 167: 149-162.

AYDIN, Y. (2019). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Kırılgan Beşli Ülkeleri İçin Analizi. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 4(1): 37-49.

BEKTAŞ, S. (2022). Faizsiz Banka ve Konvansiyonel Bankaların Performanslarının Belirlenmesi: 2005-2020 Dönemi Türkiye Örneği. International Journal of Social Inquiry, 15(2): 455-476. https://doi.org/10.37093/ijsi.1123251

BLUNDELL, R. & BOND, S. (1998). Initial Conditions and Moment Restrictions in Dynamic Panel Data Models. Journal of Econometrics, 87(1): 115-43. https://doi.org/10.1016/S0304-4076(98)00009-8

BOZOKLU, Ş. & YILANCI, V. (2013). Finansal gelişme ve iktisadi büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi: Gelişmekte olan ekonomiler için analiz. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(2): 161-187.

CAPORALE, G. M., RAULT, C., SOVA, A. D. & SOVA, R. (2015). Financial Development and Economic Growth: Evidence from 10 New European Union Members. International Journal of Finance & Economics, 20(1): 48-60.

ÇEŞTEPE, H. & TATAR, H. E. (2022). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Kırılgan Beşli Ülkeleri İçin Panel Asimetrik Nedensellik Analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1): 542-560.

DUMİTRESCU, E. I. & HURLİN, C. (2012). Testing for Granger Non-Causality in Heterogeneous Panels. Economic Modelling, 29(4): 1450-1460.

EFEOĞLU, R. & AZGÜN, S. (2023). Üst Orta Gelirli Ülkelerde Makroekonomik Performans Göstergelerinin Yoksulluk Üzerine Etkisi. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 23 (1): 385-393. https://doi.org/10.11616/asbi.1216151

ERATAŞ-SÖNMEZ, F. & SAĞLAM, Y. (2019). Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Finansal Gelişim ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Panel Nedensellik Analizi. Sosyoekonomi, 27(42): 87-106.

ERGÜR, H. & ÖZEK, Y. (2020). “BRICS-T Ülkelerinde Finansal Gelişmenin Ekonomik Büyümeye Etkisi”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1): 343-357.

HASSAN, M. K., SANCHEZ, B. & YU, J. S. (2011). “Financial Development and Economic Growth: New Evidence from Panel Data”. The Quarterly Review of Economics and Finance, 51(1): 88-104.

HAYALOĞLU, P. (2015). Kırılgan Beşli Ülkelerinde Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Dinamik Panel Veri Analizi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1): 131-144.

İNANÇLI, S., ALTINTAŞ, N. & İNAL, V. (2016). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: D-8 Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(4): 36-49.

JUNG, S. M. (2017). Financial Development and Economic Growth: Evidence from South Korea between 1961 and 2013. International Journal of Management, Economics and Social Sciences, 6(2): 89-106.

KÓNYA, L. (2006). Exports and Growth: Granger Causality Analysis on OECD Countries with A Panel Data Approach. Economic Modelling, 23(6): 978-992.

KUŞÇUOĞLU, Ş.Y. & YILMAZ, Z. (2020). Farklı Gelir Düzeyindeki Ülkelerde Ticari Açıklık, Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 148-170.

LYNCH, D. (1996). Measuring Financial Sector Development: A Study of Selected Asia-Pacific Countries. The Developing Economies, 34(1): 1-27.

MERCAN, M. & GÖÇER, İ. (2013). The Effect of Financial Development on Economic Growth in BRIC–T Countries: Panel Data Analysis. Journal of Economic & Social Studies, 3(1): 199-216.

MİKE, F. & ALPER, A. E. (2021). “Kırılgan Ekonomilerde Finansal Gelişme Düzeyinin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi”. Business and Economics Research Journal, 12(1): 49-64.

ÖZCAN, B. & ARI, A. (2011). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Ampirik Bir Analizi: Türkiye Örneği. Business and Economics Research Journal, 2(1): 121-142.

ROODMAN, D. (2009). How to Do xtabond2: An Introduction to Difference and System GMM in Stata. Stata Journal, 9(1): 86–136.

TEKBAŞ, M. (2022). ASEAN-5 Ülkelerinde Ekonomik Büyüme, Finansal Gelişme ve Gelir Eşitsizliği İlişkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2): 717-741.

TEKİN, B. & YENER, E. (2019). The Causality Between Economic Growth and Stock Market in Developing and Developed Countries: Toda-Yamamoto Approach. Theoretical & Applied Economics, 2(2): 79-90.

TOPAL, M. H. & HAYALOĞLU, P. (2017). The Effect of Instituonal Quality on Environmental Performance at Different Levels of Development: An Emprical Analysis. Sosyoekonomi, 25(32): 189-212. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.273969

USLU, H. (2020). Türkiye’de Finansal Gelişme ve Enerji Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.

WHITE, H. (1980). A Heteroskedasticity-Consistent Covariance Matrix Estimator and A Direct Test for Heteroskedasticity. Econometrica, 48(4): 817–838. https://doi.org/10.2307/1912934

WINDMEIJER, F. (2005). A Finite Sample Correction for The Variance of Linear Efficient Two-Step GMM Estimator. Journal of Econometrics, 126(1): 25–51. https://doi.org/10.1016/j.jeconom.2004.02.005.

YAĞLI, İ. & TOPÇU, E. (2019). “Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: G7 Ülkeleri Örneği”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(3): 888-898.

YENİEL, M. S. (2009). The Relationship Between Economic Growth and Financial Development in The EU Member and Candidate Countries: Evidence From Dynamic and Static Panel Data Models. Doctoral Dissertation, DEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.

YERDELEN TATOĞLU, F. (2020). İleri Panel Veri Analizi. İstanbul: Beta Yayınevi, 4. Basım, ISBN:978-605-242-594-7.