Türkiye’de sektörel seragazı salımının ekonomik büyümeye etkisi

Ali Cem Öztürk; Burcu Yavuz Tiftikçigil

doi:10.15637/jlecon.9.4.03

Yazarlar

Ali Cem Öztürk Bağımsız Araştırmacı/Türkiye https://orcid.org/0000-0002-8326-4540
Burcu Yavuz Tiftikçigil Istanbul Medipol Üniversitesi / Türkiye https://orcid.org/0000-0001-7422-6086

DOI:

https://doi.org/10.15637/jlecon.9.4.03

Anahtar Kelimeler:

Sektörel seragazı salımı - ekonomik büyüme - ARDL sınır testi - Granger nedensellik

Özet

Bu çalışma Türkiye’deki sektörel toplam seragazı salımı ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi araştırmaktadır. Çalışma ile 1990-2020 yılları arasındaki enerji, endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı, tarım ve atık üretimine ait sektörel toplam seragazı emisyonlarının, Türkiye’nin ekonomik büyümesi ile olan ilişkileri incelenmiştir. Her bir sektöre ait seragazı salımının uzun ve kısa dönemde ekonomik büyüme ile olan ilişkilerini gözlemlemek için ARDL modelinden faydalanılmıştır. Bununla birlikte ekonomik büyümeye etki eden nedensel faktörlerin değerlendirilmesinde ise Granger nedensellik testi kullanılmıştır. Uzun dönemde tarım sektörü seragazı salımının, kısa dönemde ve nedensellik testinde ise atık sektöründen kaynaklı seragazı salımının ekonomik büyüme ile olan bağımlılığı tespit edilmiştir. Ekonomik büyümeyi seragazı salımı ile olan bağımlı yapısından çıkarmak için tarım ve atık sektörüne yönelik politikaların önceliklendirilmesi gerekmektedir. Türkiye’de ekonomik büyümenin seragazı salımı bağımlılığı ile ilgili literatürde pek çok çalışma yer almaktadır. Bu çalışma ile ilgili bağımlılığın sektörel yapısı ekonometrik analiz yöntemi ile incelenmiştir. Çalışma, sektörel belirleyicilikte literatüre katkı sağlayacaktır.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

ABID, M. (2015). The close relationship between informal economic growth and carbon emissions in Tunisia since 1980: The (ir)relevance of structural breaks. Sustainable Cities and Society. 15 (2015), 11-21.

AKBOSTANCI, E., TÜRÜT-AŞIK, S., & TUNÇ, G. İ. (2009). The relationship between income and environment in Turkey: Is there an environmental Kuznets curve? Energy Policy, 37(3), 861-867.

ATICI, C. & KURT, F. (2007). Türkiye’nin Dış Ticareti ve Çevre Kirliliği: Çevresel Kuznets Eğrisi Yaklaşımı. Tarım Ekonomisi Dergisi . 13 (1 ve 2) , 61-69.

BAŞAR, S. & TEMURLENK, M.S. (2007). Çevreye uyarlanmış Kuznets eğrisi: Türkiye üzerine bir uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 21(1), 1-12.

BEŞER, M. K. & BEŞER, B. H. (2017). The Relationship between Energy Consumption, CO2 Emissions and GDP per Capita: A Revisit of the Evidence from Turkey. The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems. 5 (3), 353-368.

CARSON, R., JEON, Y., & MCCUBBIN, D. (1997). The relationship between air pollution emissions and income: USA data. Environment and Development Economics, 2(4), 433-450.

ÇETİNTAŞ, H. & SARIKAYA, M. (2015). CO2 Emissions, Energy Consumption and Economic Growth in the USA and the United Kingdom:ARDL Approach. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(2), 173-194.

WORLDBANK.(2022).Ekonomik Büyüme Verileri (1990- 2020). GDP(Current US$) Turkey, Retrieved from https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP. MKTP.CD?locations=TR&view=chart [Erişim Tarihi:03/07/2022 ]

GROSSMAN, G. M. & KRUEGER, A. B. (1991). Environmental Impacts of the North American Free Trad Agreement. NBER Working paper, 3914.

GROSSMAN, G.M. & KRUEGER, A.B. (1995). Economic environment and the economic growth.Quarterly Journal of Economics. 110(2), 353-377.

IŞIK,N., ENGELOĞLU, Ö., & KILINÇ, E. C.(2015). Kişi Başına Gelir İle Çevre Kirliliği Arasındaki İlişki: Gelir Seviyesine Göre Ülke Grupları İçin Çevresel Kuznets Eğrisi Uygulaması. AKÜ İİBF Dergisi, 17(2), 107–125.

KASPEROWICZ, R. (2015). Economic growth and CO2 emissions: the ECM analysis. Journal of International Studies, 8 (3) , 91-98.

KOÇAK, E. (2014). Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Geçerliliği: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi. 2(3), 62-73.

LEBE, F.(2015). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezi: Türkiye için Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi . Doğuş Üniversitesi Dergisi.17 (2) , 177-194).

LOTFALIPOUR, M. R., FALAHI, M.A., & ASHENA, M. (2010) . Economic growth, CO2 emissions, and fossil fuels consumption in Iran. Energy, 35 (12), 5115- 5120.

NARAYAN, P. K. & SMYTH, R. (2006). What Determines Migration Flows From Low-Income to High Income Countries? An Empirical Investigation of Fiji-U.S. Migration 1972-2001. Contemporary Economic Policy, 24 (2), 332-342.

ÖZTÜRK, İ. & ACARAVCI, A. (2010). CO2 emissions, energy consumption and economic growth in Turkey. Renewable and Sustainable Energy Reviews. 14(9),3220-225.

PANAYOTOU, T. (1993). Empirical tests and policy analysis of environmental degradation at different stages of economic development. ILO Technology and Employment Programme Working Paper, WP238.

PAO, H.T. & TSAI, C.M. (2011). Modeling and forecasting the CO2 emissions, energy consumption,and economic growth in Brazil . Energy,36,2450–2458.

R Core Team (2022). R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria.https://www.R-project.org/.

TÜİK.(2022). Sektörlere Göre Toplam Sera Gazı Emisyonları (Milyon Ton CO2 Eşdeğeri) Datası (1990-2020).

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sera-Gazi-Emisyon-Istatistikleri-1990-2020-45862[Erişim Tarihi:03/07/2022 ]

SOYTAŞ, U., SARI, R., & EWING, B.T. (2007). Energy Consumption, Income and Carbon Emissions in the United States. Ecological Economics. 62, 482-489.

TORRAS, M. & BOYCE, J.K. (1998). Income, Inequality, and Pollution: A Reassessment of the Environmental Kuznets Curve. Ecological Economics. 25(2),147- 160.

WANG, S.S., ZHOU,D.Q., ZHOU,P., & WANG,Q.W.(2011). CO2 emissions, energy consumption and economic growth in China: A panel data analysis. Energy Policy. 39 (9), 4870-4875.

WICKHAM, H., CHANG, W., & WICKHAM, M. H. (2016). Package ‘ggplot2’. Create elegant data visualisations using the grammar of graphics. Version. 2(1), 1-189.

ZEILEIS, A. & HOTHORN.T. ( 2002) . Diagnostic checking in regression relationships. R News 2:7–10. http://cran.R-project.org/doc/ Rnews/.