AR-GE HARCAMALARININ ORTA GELİR TUZAĞI ÜZERİNE ETKİSİ: PANEL VERİ ANALİZİ

Özet

Literatürde orta gelir tuzağı, orta gelir grubundaki ülkelerin kalkınmasında yeterli alt yapıyı oluşturamaması nedeniyle bir üst gelir grubuna çıkamamasını açıklamaktadır. Ülkelerin yüksek gelir grubuna geçebilmesi için teknolojik alt yapıya dayalı Ar-Ge harcamalarına ayrılan payın önemi artmaktadır. Çalışmanın amacı Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye için orta gelir tuzağı (MIT) üzerinde Ar-Ge harcamalarının rolünün değerlendirilmesidir. Bu bağlamda çalışmada AB-28 ve Türkiye açısından Ar-Ge harcamalarının orta gelir tuzağı üzerine etkisi araştırılmıştır. Seçilen ülke grubu için 2000-2014 dönemi panel veri analizi kullanılarak Westerlund Bootstrap, Westerlund Durbin-Hausman eşbütünleşme ve Hacker ve Hatemi-J bootstrap nedensellik testi yöntemleriyle kişi başına düşen gelir, Ar-Ge harcamaları ve tasarruflar arasındaki ilişki incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre söz konusu değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişki bulunmuştur. Kişi başına düşen gelir Ar-ge harcamalarının nedeni çıkmış iken, Ar-Ge harcamalarından kişi başına düşen gelire doğru ise direk bir nedensellik ilişkisi yoktur. Ayrıca diğer değişkenler arasında da başka bir nedensellik ilişkisi bulunamamıştır.