ÜSTÜ KAR – ALTI BUZ: TÜRK TELEKOM’UN ÖZELLEŞTİRİLMESİ OLAYI

İrfan KALAYCI

doi:10.15637/jlecon.250

Authors

İrfan KALAYCI İnönü Üniv.

DOI:

https://doi.org/10.15637/jlecon.250

Keywords:

Turk Telecom, Problematic of Privatization, Results of Privatization

Abstract

Bu makalenin konusu ve amacı, Türk Telekom’un (TT) özelleştirme sorunsalını ve sonuçlarını diyalektik yöntemle incelemektir. Ekonomik küreselleşmenin aracı olan özelleştirme, post-kapitalist düzenin etkili bir aracıdır. Türkiye 24 Ocak 1980 İstikrar Proğramı ile birlikte liberal kapitalizmi benimseyerek özelleştirme ve kuralsızlaştırma kararlarını aldı. TT’nin özelleştirme süreci bu kararların bir eseridir. Bu özelleştirmede ekonomik değil ideolojik hareket edilmiştir, çünkü TT Türkiye’nin en kârlı kuruluşlarından birisi idi. TT’nin özelleştirilmesi ile IMF ve komprador burjuvazinin istediği neoliberal çark dönmüştür, fakat emekçi sınıfın aleyhine sınıfsal çatışma derinleşmiştir. TT’nin özelleştirilmesindeki hedefler ucuz ve yaygın hizmet, yabancı sermaye ile bütünleşme, rekabet ve verimlilik idi, ancak yüksek istihdam ve iyi ücretler hedefleri ihmal edildi. TT’nin özelleştirilmesi sonucunda devlet tekeli yerine özel tekel tehlikesine karşı düzenleyiciler devreye sokuldu ve böylece bürokrasi azalacağına daha da arttı. Özel TT Türkiye ve bölgesi açısından çeşitli jeo-ekonomik ve ekonomi-politik sonuçlar doğurdu. Bu sonuçların güçlü, zayıf, fırsatçı ve tehlikeli boyutu vardır. O yüzden burada bir GZFT çözümlemesi yapıldı.

Anahtar Kelimeler: Türk Telekom, Özelleştirme Sorunsalı, Özelleştirme Sonuçları

JEL Kodları: D41, L43, L44, P12

Downloads

Download data is not yet available.

References

BTİK- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, 2017, “İletişim Hizmetleri İstatistikleri”, Haber Bülteni, S.5, 15 Haziran.
BURNHAM, James B., 2007, “Telecommunications policy in Turkey: Dismantling barriers to growth”, Telecommunications Policy, ss.1-12.
BURNHAM, James B., 2006, “Telecommunications Policy in Turkey: Restructuring for Economic Growth”, University Center for International Studies Policy Paper No. 11, Nov.
GİB- TC Gelir İdaresi Başkanlığı, 2016, “2015 Vergilendirme Dönemi Kurumlar Vergisi Mükellefleri Türkiye Geneli İlk 100 Sıralaması”, http://www.gib.gov.tr/sites/ default/files/fileadmin/user_upload/VI/2015_KurumlarVergisi. htm (30/ 7/ 2017)
HÜRRİYET Gazetesi, 2012, “En büyük ikinci özelleştirme oldu”, 18 Aralık.
BRESSIE, Kent, Michael KENDE ve Howard WILLIAMS, 2004, “Changing peoples, societies and companies: Telecoms in the 21st Century”, Telecommunications trade liberalization and the WTO, Paper Presented to the 15th ITS Biennial Conference Berlin, September, 5-7.
LI, Wei, C.Zhen-Wei QIANG ve Lixin Colin XU, 2010, The Political Economy of Telecommunications Reforms, Working Paper, No 28958.
LI, Wei ve Lixin Colin XU, 2002, The Impact of Privatization and Competition in the Telecommunications Sector around the World, Darden Graduate School of Business Administration University of Virginia, Working Paper No. 02-13.
MACMILLAN, Rory, 2001, “Telecommunications Reform in the Eastern Mediterranean: Jordan, Egypt, Lebanon and Syria - The challenge facing governments is to negotiate transition without alienating key constituencies”, The Middle East and North Africa Legal Yearbook.
MMM-Makine Mühendisleri Odası, 2007, “Dosya: Türk Telekom”, Mühendis ve Makine, C. 48, S.571.
OECD, 2009, Privatisation in the 21st Century: Recent Experiences of OECD Countries: Report on Good Practices, Paris, January.
ÖİB-TC Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, 2017, “Türk Telekomünikasyon AŞ”. www.oib.gov.tr (3/12/2017)
PRESS, Larry, 2009, “Broadband policy: Beyond privatization, competition and independent regulation”, First Monday, Vol.14, No 4, 6 April.
ROS, Agustin J. ve Aniruddha BANERJEE, 2000, “Telecommunications Privatization and Tariff Rebalancing: Evidence from Latin America”, Telecommunications Policy, Vol. 24, pp. 233-252.
TBMM-Soru Önergesi, Başbakanlık-ÖİB antetli; B.02.1.ÖİB.0.65.00.00/610 sayılı ve 11.7.2012 tarihli Maliye Bakanı’nın yanıtı http://www2.tbmm.gov.tr/d24/7/7-3776sgc.pdf (8/12/2017)
TRAUTH, Eileen M. ve Douglas PITT, 1992, “Competition in the telecommunications industry: a new global paradigm and its limits”, Journal of Information Technology, Vol 7, pp. 3-11.