Endüstri 4.0 teknolojilerinin iş gücü ve işin geleceğine etkileri

Tuğba  Özışık; Begüm Erdil Şahin

doi:10.15637/jlecon.9.2.03

Yazarlar

Tuğba Özışık İstanbul Üniversitesi / Türkiye https://orcid.org/0000-0002-1743-2446
Begüm Erdil Şahin İstanbul Kültür Üniversitesi / Türkiye https://orcid.org/0000-0003-0452-1308

DOI:

https://doi.org/10.15637/jlecon.9.2.03

Anahtar Kelimeler:

Endüstri 4.0- iş gücü- dijitalleşme- toplum 5.0

Özet

Endüstri 4.0 sürecinin getirmiş olduğu dijital dönüşüm işgücü piyasasına ilişkin tüm süreçleri etkilemiştir. Bu yeni dönüşüm sürecinde iş modelleri değişmiş, iş yapış süreçleri ve iş hayatının gerektirdiği nitelikler ve meslekler de değişmeye başlamıştır. Üretim sürecindeki dijitalleşmeye bağlı olarak ortaya çıkan Endüstri 4.0’ın getirdiği yenilikleri anlamaya çalışmak ve diğer yandan da yakın gelecekte işgücü piyasasının bundan nasıl etkileneceğini iyi analiz etmek gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı yeni teknolojiler ile birlikte değişen ve dönüşen işgücü piyasasının gerekliliklerini ve etkilerini geleceğin mesleklerine ve iş yapış şekillerine göre incelemektir. Bu kapsamda çalışmada betimsel bir yaklaşım ile ilgili alan için literatür araştırması yapılarak konu hakkında görüşler değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmada öncelikle sanayi devrimlerinin tarihsel süreci ele alınarak Endüstri 4.0’da kullanılan teknolojiler açıklanmıştır. Bunu yanı sıra, Endüstri 4.0’ın beraberinde getirdiği teknolojik değişimin iş yaşamına katacağı yenilikler, meslekler ve mesleki yetenek dönüşümleri, Toplum 5.0 kavramı değerlendirilmiştir. Endüstri 4.0 ile birlikte üç boyutlu yazıcılar, nesnelerin interneti, akıllı fabrikalar, siber fiziksel sistemler, büyük veri, otonom robotlar, simülasyon, bulut bilişim sistemleri, artırılmış gerçeklik, yapay zeka gibi birçok yenilikçi teknolojik gelişme hayatımıza girmiştir. Tüm bu gelişmelere bağlı olarak, Endüstri 4.0 ile yaşanan bu dijital dönüşümün karşında sosyal ve ekonomik alanlarda ilerlemek için uygulanması gereken politika önerileri ortaya konmaya çalışılmıştır.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

ACILIOĞLU, İ. & KAYA N. (2021). Beyaz Yakalı’nın Dijital Yakalı’ya Dönüşümü. Ankara: Elma Yayınevi, 1.Baskı, ISBN: 9786257112185.

AKSU, H. (2019). Dijitopya Dijital Dönüşüm Yolculuk Rehberi. İstanbul: Pusula Yayınları, 2.Baskı, ISBN:9786052359600.

ALÇIN, S. (2016). Üretim İçin Yeni Bir İzlek: Sanayi 4.0. Journal of Life Economics. (3)8: 19-30.

ARTAR, D.D.O. & YEŞİLTAŞ, C. (2021). Ekonomideki Dijital Dönüşüm ve İstihdam Üzerindeki Etkisi. Working Paper Series. 2(1): 43-52.

ARSLAN, R. & ERGÜN, H. (2012). John Hıcks’e Göre Tarım Merkantilizminden Sanayi Devrimine Emeğin Evrimi. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi. 1(1), 117-126.

ARDOR, N. H. & VARLIK, S. (2009). David Ricardo İle Joseph Alois Schumpeter’in Teknolojik Gelişme Kuramlarının Karşılaştırılması. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1): 15-40.

BALABAN, Ö. & ÖZSOY, S. (2020). Çalışma Hayatında Yetenek Yönetimi: Yetenek 4.0. İçinde Çalışma Yaşamında Yetenek 4.0. Ed: S. Nart. ss.29-54, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım, ISBN: 9786052428375.

BANGER, G. (2018). Endüstri 4.0 Uygulama ve Dönüşüm Rehberi. Eskişehir: Dorlion Yayınları, 1. Baskı, ISBN:9786052491911.

ÇAKIR, N.N. (2019). Endüstri 4.0 ve Çalışmanın Geleceği, Electronic Journal of Vocational Colleges, 8(2),97-105.

ÇARK, Ö. (2020). Dijital Dönüşümün İşgücü ve Meslekler Üzerindeki Etkileri, International Journal Entrepreneurship and Management Inquiries, 4(1), 19-34.

ÇETİNKAYA, G. & SUSAM, N. (2021). Dördüncü Sanayi Devriminde Kamu Destekli Gelişmeler: Seçilmiş Ülkeler ve Türkiye Karşılaştırması. Journal of Life Economics. 8(4): 413-429.

DEMİR, C. (2019). Endüstri 4.0: Yakın Geleceğin Sanayi Devrimleri. içinde Endüstri 4.0 ve Türkiye Ekonomisi. Eds: B. Türkcan ve U. Akseki. ss. 59-80, Ankara: Orion Kitabevi, ISBN: 9786059524551.

DOĞRU, B. N. & MEÇİK, O. (2018). Türkiye’de Endüstri 4.0’ın İşgücü Piyasasına Etkileri: Firma Beklentileri, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23, Endüstri 4.0 ve Örgütsel Değişim Özel Sayısı, 1581-1606.

EĞİLMEZ, M. (2018). Tarihsel Süreç İçinde Dünya Ekonomisi. İstanbul: Remzi Kitabevi, ISBN: 9789751418760.

EFEOĞLU, R. & BOZKURT, E. (2018). Sanayi 4.0 ve İşgücü Piyasasına Etkisi, IV. International Caucasus-Central Asia Foreign Trade and Logistics Congress, 7-8 September, Didim/Aydın, 288-296.

FERREIRA, C.M. & SERPA, S. (2018). Society 5.0 and Social Development: Contributions to a Discussion, Management and Organizational Studies, 5(4): 26-31.

FİKİRLİ, Ö. ve ÇETİN, A.(2017). İktisadi Doktrinde Schumpeteryan Yaratıcı Yıkımdan Yaratıcı Birikime, Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, 6(1): 27-64.

FREY, C. B. & OSBORNE, M. A. (2017). The Future of Employment: How Susceptible are Jobs to Computerisation? Technological Forecasting and Social Change, 114, 254-280.

GENÇ, S. (2018). Sanayi 4.0 Yolunda Türkiye. Sosyoekonomi, 26(36), 235-243.

GÖKALP, E., GÖKALP, M.O., ÇOBAN, S. & EREN, P.E. (2019). Dijital Dönüşümün Etkisinde Verimli İstihdam Yönetimi: Yol Haritası Önerisi, Verimlilik Dergisi, 20019/3, 201-222.

GÜNAYDIN, G. (2009) Smith, Ricardo ve Marx İktisadında Tarım (Emek Değer ve Rant Teorisi Yaklaşımları Bağlamında, Mülkiye Dergisi, 33 (262): 345-362.

GÜR, N., ÜNAL, S. ve DİLEK Ş. (2018). Sanayiyi Yeniden Düşünmek. İstanbul: Seta Yayınları, ISBN: 9789752459229.

GÜREL, M. (2017). Dijital Kehanet. İstanbul: Destek Yayınları, ISBN: 9786053113317.

GÜRÜN, F. (2019). Endüstri 4.0 ve Beşeri Sermayenin Geleceği. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 76, 67-88.

IŞIK, M. & EROL H. Ö. (2020). Endüstri 4.0 Farkındalığı ve İşgücü Nitelikleri Üzerine Etkileri, Süleyman Demirel Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(24): 86-112.

IFR International Federation of Robotics, World Robotics Report 2020,

https://ifr.org/ifr-press-releases/news/record-2.7-million-robots-work-in-factories-around-the-globe, [Erişim Tarihi: 10.05.2021].

KABAKLARLI, E. (2019). Endüstri 4.0 ve Dijital Ekonomi Dünya ve Türkiye Ekonomisi için Fırsatlar ve Tehditler. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler Yayınevi, 2.Baskı, ISBN: 9786059663458.

KAROĞLU, A.K., ÇETİNKAYA, K.B. & ÇİMŞİR, E. (2020). Toplum 5.0 Sürecinde Türkiye’de Eğitimde Dijital Dönüşüm, Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(3), 147-158.

KOCA, D. (2020). Sanayi Devrimlerinin Arka Planı ve İşgücü Becerileri Üzerindeki Yansımaları, OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(31), 4531-4558.

McKinsey. (2017). What The Future of Work Will Mean for Jobs, Skills and Wages: Jobs Lost, Jobs Gained, McKinsey Global Institute. https://www.mckinsey.com/featured-insights/future-of-work/jobs-lost-jobs-gained-what-the-future-of-work-will-mean-for-jobs-skills-and-wages, [Erişim Tarihi: 10.05.2021].

NART, S. (2020). Endüstri Devrimlerinin Çalışma Hayatına Yansıması. İçinde Çalışma Yaşamında Yetenek 4.0. Ed: S. Nart. ss.1-27, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım, ISBN: 9786052428375.

ÖCAL, F. M. & ALTINTAŞ, K. (2018). Dördüncü Sanayi Devriminin Emek Piyasaları Üzerindeki Olası Etkilerinin İncelenmesi ve Çözüm Önerileri, OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 2066-2092.

ÖZDOĞAN, O. (2019). Endüstri 4.0 Dördüncü Sanayi Devrimi ve Endüstriyel Dönüşümün Anahtarları. İstanbul: Pusula Yayınları, 3.Baskı, ISBN:9786056730153.

ÖZTUNA, B. (2017). Endüstri 4.0 Dördüncü Sanayi Devrimi ile Çalışma Hayatının Geleceği. Ankara: Gece Kitaplığı, 1.Baskı, ISBN: 9786051809830.

ÖZGÜR ÖKTEM, A. & DEMİRBİLEK, T. (2020). Endüstri 4.0 ve Yaşlı Çalışanların İstihdam Edilebilirliği, İzmir İktisat Dergisi, 35(1), 61-76.

ÖZSOY ERDEN, C. & TOSUNOĞLU, B.T. (2020). Endüstri 4.0 ve Gelişmekte Olan Ülkelerde İstihdamın Geleceği, Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21 (4), 1-17.

ÖZSOYLU, A. F. (2017). Endüstri 4.0. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 41-64.

PETEKÇİ, A. (2021). Endüstri 4.0: Fırsat mı Tehlike mi?. Bilgisayar Bilimleri ve Teknolojileri Dergisi ,2(1),7-15.

SARACEL, N. & AKSOY, I. (2020). Toplum 5.0: Süper Akıllı Toplum, Social Sciences Research Journal, 9 (2), 26-34.

SARI, T. & YILMAZ, B. (2020). Endüstri 4.0 Uygulamaları ve Akıllı Fabrikalar. içinde Dijital Dönüşüm. Eds.: G. Telli ve S. Aydın. ss: 275-292, İstanbul: Maltepe Üniversitesi Yayınları, ISBN: 9786052314340.

SCHLOGL, L. & SUMNER, A. (2018). The Rise of the Robot Reserve Army: Automation and the Future of Economic Development, Work, and Wages in Developing Countries, Centre for Global Development Working Paper No: 487.

SCHWAB, K. (2016). Dördüncü Sanayi Devrimi. (Z. Dicleli, Çev.). İstanbul: Optimist, ISBN:978-605-322-295-8.

SOYLU, A. (2018). Endüstri 4.0 ve Girişimcilikte Yeni Yaklaşımlar, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32, 43-57.

ŞENDOĞDU, A. A. (2020). Endüstri 4.0 Devriminde Robotik Kaynaklar Yönetimi Bağlamında İnsan Kaynakları Yönetiminde Yeni Açılımların Kaçınılmazlığı, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(1): 168-184.

TAŞ, H.Y. (2018). Dördüncü Sanayi Devrimi’nin (Endüstri 4.0) Çalışma Hayatına ve İstihdama Muhtemel Etkileri, OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 1817-1836.

TOKER, K. (2018). Endüstri 4.0 ve Sürdürülebilirliğe Etkileri, Istanbul Management Journal, 29(84), 51–64.

TÜRKMEN, H. & AKAR, S. (2021). Dijital Ekonomi Çerçevesinde Türkiye’de Uygulanan Bütçe Politikaları. Journal of Life Economics. 8(4): 499-512.

UYSAL ŞAHİN, Ö. (2021). Toplum 5.0 ve Kamu Hizmeti: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. Journal of Awareness, 6(4): 229-246.

World Economic Forum. (2016). The Future of Jobs Employment, Skills and Workforce Strategy for the Fourth Industrial Revolution. World Economic Forum.

World Economic Forum. (2018). Eight Futures of work. Cenevre. http://www3.weforum.org/docs/WEF_FOW_Eight_Futures.pdf, [Erişim Tarihi: 10.04.2021].

YANKIN, F.B. (2019). Dijital Dönüşüm Sürecinde Çalışma Yaşamı, Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergi, 7(2), 1-38.

YILMAZ YALÇINER, A. (2020). Endüstri 4.0’dan Toplum 5.0’a: Kavramsal Çerçeve. içinde Endüstri 4.0’dan Toplum 5.0’a Güncel Yaklaşımlar. Eds: S. Çiğdem ve A. Boztaş. ss.1-28, Ankara: Nobel Yayınları, ISBN: 9786254023811.