YUSUF U ZÜLEYHÂ MESNEVİSİ’NİN KALIP SÖZ, DEYİM, ATASÖZÜ, İKİLEME BAĞLAMINDA SÖZ VARLIĞI ÜZERİNE BİR İNCELEME
Özet Görüntüleme: 355
/ 
PDF İndirme: 415
DOI:
https://doi.org/10.33390/homeros.3.002Anahtar Kelimeler:
Yusuf u Züleyha- Söz varlığı- Eski Anadolu TürkçesiÖzet
Eski Anadolu Türkçesi, yani Batı Türkçesi’nin 13. ve 15. yüzyıllarI; Türk dili için önemli pek çok tercüme ve telif eserlerin yazıldığı bir dönemdir. Şeyyad Hamza tarafından kaleme alınan “Yusuf u Züleyhâ” mesnevisi de Anadolu’da yazılmış ilk aşk mesnevisi olması sebebiyle bu dönemde yazılmış önemli eserlerden birisidir. Eser, yazıldığı dönemin dil özelliklerini yansıtmakta ve söz varlığı hakkında bilgiler vermektedir. Türk dilinin söz varlığının ne kadar zengin olduğu göz önüne alındığında, söz konusu yüzyıllar önce yazılmış olan bu mesnevinin söz varlığında “Göŋli düşer” vb. deyimlere, “Gėce gündüz” vb. ikilemelere, Ṣabr ėden ḫayra ėrer öŋdin ṣoŋa vb. atasözlerine, “Taŋrı’nuŋ taḳdìri” vb. kalıp sözlere rastlanmıştır. Çalışmada, bu çerçevede incelenen eserin söz varlığı deyim, ikileme, atasözü, kalıp söz bakımından ele alınmıştır.
İndirmeler
Referanslar
AKSAN, Y., (2001). Türkçede Zaman Anlatımı ve Kimi İkileme Yapıları. İstanbul: XV. Dilbilim Kurultayı.
AKSOY, Ö. A., (1988). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü I-II. İstabul: İnkılap Kitabevi
AKYALÇIN, N., (2007). Türkçe İkilemeler Sözlüğü Tanıklı, Anı Yayıncılık, 1. Baskı, Ankara.
AKYALÇIN, N., (2012a). Türkçemizin Anlamsal Zenginlikleri Deyimlerimiz. Ankara: Eğiten Kitap.
AKYALÇIN, N., (2012b). Türkçemizin İncileri Atasözlerimiz Tanıklı Sözlük. Ankara: Eğiten Kitap.
ALİBEKİROĞLU, s., & ÇELİK, S., (). Şeyyâd Hamza‟Nın Yûsuf ve Zelîhâ’sının Söz Varlığına Dair Bir İnceleme
EKER, S., (2002). Çağdaş Türk Dili. Ankara: Grafiker Yayınları.
ERCİLASUN, A. B., (2004). Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi. Ankara: Akçağ Yayınları.
EROL, Ç., (2007). Türkiye Türkçesinde Kalıp Sözler Üzerine Bir İnceleme, T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
GÖKDAYI, H., (2008). Türkçede Kalıp Sözler. Bilig-Kış, 44, 90-108.
GÖKDAYI, H., (2015). Türkçede Kalıp sözler. Ankara: Kriter Yayınevi.
HATIPOĞLU, V., (1981). Türk Dilinde İkileme, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
KAŞKAYA, M., (2004). Yusuf u Zeliha. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sivas.
KORKMAZ, Z., (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: TDK.
KÜÇÜK, S., (). Şeyyad Hamza’nın Yûsuf u Zeliha’sındaki Arkaik Unsurlar
MANSUROĞLU, M., (1988). Eski Osmanlıca, Tarihi Türk Şiveleri (Çev. Mehmet Akalın), İstanbul: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları: 73, seri:IV, Sayı,A.21,
ÖZÇAM, Ç., (1993). Yusuf u Züleyha" adlı eserinin dil özellikleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ.
PARLATIR, İ., (2008). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü I-II. Ankara: Yargı Yayınevi
ŞEYYAD H., (2017), Yūsuf ve Zelìḫā [Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Sözlük], (Çev.: İbrahim Taş), Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü.
TİMURTAŞ, F. K., (1994). Eski Türkiye Türkçesi, İstanbul Enderun Kitabevi.
TOR, G., (2011). Mersin'den Birkaç Kalıp Söz (İlişki Sözü) Üzerine, Prof. Dr. Mine Mengi Adına Türkoloji Sempozyumu, Adana, 20- 22 Ekim 2011, 766-786.
TÜRK, V., & DOĞAN, Ş., & ŞERİFOĞLU, Y., (2012). Tarihi Türk Lehçeleri Eski Anadolu Türkçesi Dersleri, İstanbul: Kesit Yayınları.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Yazarlar, makale HOMEROS’da yayınlanmak üzere kabul edildiğinde. makalenin içeriğindeki tüm telif haklarını, Rating Academy Ar-Ge Yazılım Yayıncılık Eğitim Danışmanlık ve Organizasyon Ticaret Ltd. Şti’ne devrederler. Yazarlar, patent hakları gibi telif hakkı dışındaki tüm mülkiyet haklarını saklı tutar.
Bu makalede yazar olarak listelenen herkes çalışmaya önemli, doğrudan, entelektüel katkılar yapmış olmalı ve bunun için kamu sorumluluğu almalıdır.
Bu makale daha once yayınlanmamış ve başka dergilerde yayınlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır.
