Yapay zekâ tabanlı teknolojilerin BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine katkıları

Özet

Son yıllarda hızla gelişen teknolojiler, inovasyon dünyasını yeniden şekillendirerek toplumsal ve ekonomik koşulları dönüştürme potansiyeli sunmaktadır. Ancak bu teknolojilerin bir kısmı ticarileşerek topluma fayda sağlarken, bazıları akademik düzeyde kalmaktadır. Yeni teknolojilerin ürüne dönüşerek ekonomiye değer katması ve somut faydalar sağlaması kritik bir öneme sahiptir. Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH), ekonomik kalkınmanın yanı sıra toplumsal, çevresel ve küresel sürdürülebilirliği teşvik eden bir çerçeve sunmaktadır.

Diğer taraftan, yapay zekâ, günümüzde hem toplumsal hem de ekonomik sorunlara yönelik çözümler sunan ve sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlayan önemli bir teknoloji olarak öne çıkmaktadır. Özellikle açlık, yoksulluk, eşitsizlik ve şiddet gibi küresel sorunlara karşı yapay zekâ tabanlı çözümler, sürdürülebilir bir dünya inşasında fırsatlar sunmaktadır. Bununla birlikte, yüksek teknolojilerin önemli bir kısmı üniversitelerde geliştirilmesine rağmen, akademik düzeyde kalmaktadır. Patentler, bu sürecin somut çıktılarından biri olarak yenilikçiliği ölçmede ve teknolojik gelişimi izleme açısından kritik bir araçtır. Üniversiteler için prestij kaynağı olan patentler, aynı zamanda teknolojinin toplumsal faydaya dönüşümünde de önemli bir role sahiptir.

Bu çalışma nitel bir çalışmadır ve içerik analizi ile elde edilen veriler kategorik olarak sınıflandırmaya tabi tutulacaktır. Çalışma, Türkiye’deki üniversitelerin yapay zekâ tabanlı teknolojik patent portföylerini analiz ederek, ülkenin inovasyon ekosisteminin SKH’lerle ilişkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışma, yenilikçi teknolojilerin hangi alanlarda yoğunlaştığını ve bu teknolojilerin hangi SKH'lere katkı sağladığını inceleyecektir. Elde edilen bulgular, üniversitelerin stratejik planlarına ve Türkiye'nin kalkınma politikalarına katkı sunarak, teknoloji ve sürdürülebilirlik arasındaki bağı güçlendirecektir.