Belediye meclislerinde nicel varlıktan nitel varlığa: İhtisas komisyonlarında kadın üyeler

Özet

Kentsel yönetimin en önemli aktörü olan belediyelerin temel karar organı, belediye meclisleridir. Belediye meclislerindeki kadın üye oranı, kadınların yerel siyasi kararların alınmasındaki rolü açısından önem taşımakta ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. Bu gösterge, Birleşmiş Milletler tarafından da özel olarak ele alınmış ve 2015 yılında belirlenen “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları” arasında “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” amacına yer verilmiş, yerel meclislerdeki kadınların sandalye oranı, bu amacın alt hedefleri arasında yer almıştır. Yerel meclislerdeki kadın üye oranı, yerel kararların alınmasında kadınların katkı düzeyini tespit etmek açısından önemli bir gösterge olmakla birlikte, bu katkının niteliğini açıklamamaktadır. Belediye meclislerinde görüşülerek karara bağlanacak olan konular, öncelikle ilgisine göre ihtisas komisyonlarında görüşülerek meclis gündemine alınmaktadır. İhtisas komisyonları, kendilerine havale edilen konularda görüşmeler yaparak meclise rapor sunmakta, bu bakımdan meclis gündemi ve meclis kararları üzerinde bir etkiye sahip olmaktadır. Dolayısıyla yerel kararların alınmasında kadınların rolü değerlendirilirken, yalnızca meclislerdeki sandalye sayısı değil, komisyonlara katılım düzeyleri de incelenmelidir. Bu bağlamda çalışma, belediye meclisleri bünyesinde oluşturulan ihtisas komisyonlarındaki kadın üyelerin sayısını ve oranını konu edinmektedir. Çalışma kapsamında, İstatistiki Bölge Birimleri Düzey 2’de yer alan il ve büyükşehir belediye meclislerinde, kurulması kanunen zorunlu olan ihtisas komisyonlarında yer alan kadın üyelerin sayısı ve oranı tespit edilecektir. Çalışma sonucunda, kadınların yerel kararlara katılım oranının yanı sıra, bu katılımlarının niteliğinin de ortaya konulması amaçlanmaktadır.